Brezilya'da geçen yıl Dünya Kupası'nın mini versiyonu olarak sayılan Konfederasyon Kupası ile başlayan ve günümüze gelen protestolar ve sokak olayları aslında çok şey ifade ediyor. Özellikle de gençler için. Gençlerin isteklerini anlayabilmek için olaylar hakkında biraz daha bilgimiz olmalı.
2014 Dünya Kupası'nın Brezilya'da yapılacağının kesinleşmesi Brezilya halkında büyük tepkilere neden olmuştu. Bunun başlıca sebeplerinden biri, Brezilya'da düzenlenecek olan Dünya Kupası organizasyonu için 14 milyar dolar lira bütçe ayrılacak olmasıydı. Dünya kupası düzenleyen ülkelerin ayırdıkları bütçelerle ilgili bir rapor yayınlayan uluslararası danışmanlık şirketi Deliotte'ye göre, en son düzenlenen 2010 Dünya Kupası için Güney Afrika Cumhuriyeti 2.7 milyar dolar bütçe ayırmıştı.
Her ne kadar Brezilya halkının bir kısmı tarafından tepki çekse de Dünya Kupası'nın Brezilya'da yapılacak olması Dünya'daki tüm futbolseverleri sevindirdi ve heyecanlandırdı. Çünkü futbol, Brezilya ve Dünya Kupası birbirleriyle öyle uyumlu bir üçlüydü ki, bu gelişmeye sevinmeyen futbolsever olduğunu sanmıyorum.
Brezilya diyince akla futboldan sonra gelecek olan ilk şey elbette ki karnavallar. Brezilya futbolsuz ve karnavalsız düşünülemez. En azından dünya medyası bunu bu şekilde insanlara kabul ettirmiş durumda.
Dünya Kupası'ndan bir yıl önce düzenlenen "Mini Dünya Kupası" da denilen Konfederasyon Kupası 2013 yılında Brezilya'da yapıldı. Konfederasyon kupası ile sokaklara dökülen halk tepkisini ortaya koydu. İlk olarak Brezilya'nın en kalabalık şehri olan Brasilia'da toplu taşıma ücretlerine yapılan zamma tepki koymak için sokağa çıkan bir grup insana, medyanın ve siyasilerin tutumlarıyla ülkenin bir çok yerinden destek geldi ve bir dizi sivil ayaklanmaya doğru yol aldı.
Bu protestolar zaman zaman hem ülke hem de turnuva için ciddi sıkıntılar oluşturmaya başladı. Örneğin günlük 4.5 milyon insan taşıyan Sao Paulo metrosu çalışanları greve gitti. Grev sonucunda şehirde İstanbul-Bursa yoluna denk gelen 209 kilometrelik dev bir trafik meydana geldi. Bu trafik stada girişleri ve maçların oynanma saatlerini de etkiledi.
Konfederasyon Kupası'nın bitmesiyle yatışan gruplar, 2014 Dünya Kupası'na sayılı günler kala yeniden sokaklara akın etti. Dünya Kupası'na sayılı günler kala bu olaylar hem FIFA yetkililerini hem de tüm futbolseverleri endişelendirdi. Bunun üzerine açıklama yapan Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff ise "Ben halkın futbol sevgisine güveniyorum, turnuva başlayınca protestolar bıçak gibi kesilecektir" açıklaması yaptı.
Ama her şey beklendiği veya umulduğu gibi olmadı. Turnuvanın açılış töreninde çoğunluğu gençlerden oluşan büyük bir grup Devlet Başkanı Dilma Rousseff'i ve FIFA Başkanı Bletter'ı yuhaladı. Bunun üzerine çok sinirlenen FIFA Başkanı Bletter birkaç saat içinde ülkeyi terk etti
Zaman zaman barışçıl olsa da genel olarak şiddete başvurulan , 1 milyona yakın kişinin katıldığı bu sokak olaylarında katılımın çok büyük bir oranı gençlere aitti. Peki gençler neden ülkelerinde Dünya Kupası yapılmasına itiraz ediyorlar ?
Bunun bir çok sebebi var.
Bir liste yapacak olursak bu listenin en üst sıralarında gelecek olan madde elbette ki işsizlik olur.
Brezilya'da olan büyük işsizlik krizleri ve bu konuda bir adım atılmıyor olması gençlerin tepkisini çekmekte. Ama Treading Economics'in verilerine göre geçen, geçen yıl ve bu yıl karşılaştırıldığında işsizlik oranında ciddi bir düşüş görülmekte. Bunun en önemli sebeplerinden biri de kuşkusuz Dünya Kupası.
Brezilya halkının en büyük tepkilerinden biri de kendi ödedikleri vergilerden 14 milyar doların Dünya Kupası için harcanmış olması. Vergilerinin Dünya Kupası için değil ülkedeki eğitim , sağlık, ulaşım ve barınma gibi dallardaki büyük problemlerin çözümü için harcanmasını isteyen halk meydanlarda bunu dile getiriyor.
Gençler tarafından yükseltilen en büyük tepkilerden bir diğeri ise, gerek ulusal çapta gerek de uluslararası medyada Dünya Kupası'nın gereğinden çok abartılması. Spikerlerin vurgulaya vurgulaya futbolla Brezilya'yı, Brezilya ile karnavalları bağdaştırmaya çalışmasına gençler tepkili. Brezilya'da her şeyin futbol veya karnaval olmadığını; özgür düşünen gençlerin çok daha farklı işler de yaptığı fakat bunların futbol ve karnavalların gölgesinde kaldığından yakınan gençler kendilerini ifade etmek için bu yolu seçmiş durumdalar.
Her ne kadar karnavalsız Brezilya ve Brezilya'sız futbol düşünülemeyecek olsa da orada her şeyin futbol ve karnaval olmadığı gerçeği ile yüzleşmeliyiz. Brezilyalı gençlerin istekleri ancak bu şekilde anlaşılabilir.
Mustafa Ali Aykol
06 Temmuz 2014
Yorumlar
Yorum Gönder